Wat is een gedragscode?
Een gedragscode, gedragsregels of gedragsregeling voor personeel beschrijft het gewenste en ongewenste gedrag voor alle medewerkers van een organisatie en alle andere personen die op één of andere manier betrokken zijn bij het bedrijf, zoals inhuurkrachten, vrijwilligers en stagiaires.
In een algemene gedragscode is vastgelegd welk gedrag van de medewerkers mag worden verwacht als onderdeel van de organisatie. De medewerkers vertegenwoordigen de organisatie, zijn het gezicht van de organisatie naar buiten toe en handelen uit naam van de organisatie. Bij het imago dat de organisatie wil uitstralen naar haar klanten, potentiële toekomstige klanten en de samenleving hoort een bepaald gedrag van haar medewerkers bij. In een gedragscode is vastgelegd welk gedrag gewenst en welk gedrag ongewenst is in relatie tot wat de organisatie wil uitdragen.
Wat is het nut van een gedragscode?
Een gedragscode zorgt voor:
– behouden van het goede imago van de organisatie;
– goed werkgeverschap;
– het beschermen van de medewerkers;
– het bestrijden en voorkomen van ongewenst gedrag.
Een gedragscode heeft niet alleen een preventieve werking maar maakt het ook mogelijk om medewerkers aan te spreken op, en eventueel passende maatregelen te nemen, ingeval van ongewenst gedrag.
Een gedragscode kan het beste worden vastgelegd als integraal onderdeel van de arbeidsovereenkomst. In de arbeidsovereenkomst ben je met de medewerker schriftelijk overeengekomen dat hij een bepaalde prestatie levert en welke beloning hier tegenover staat, daarbij hoort ook dat hij/zij zich gedraagt zoals dit vanuit de organisatie wenselijk wordt geacht.
Door de gedragscode als bijlage onderdeel van de arbeidsovereenkomst te maken, en de medewerker expliciet te laten tekenen voor akkoord, verklaart hij/zij zich te houden aan deze gedragsregels gedurende zijn/haar dienstverband. Mocht er dan onverhoopt toch sprake zijn van ongewenst gedrag dan kan er worden teruggevallen op deze schriftelijke afspraken en kunnen er disciplinaire maatregelen worden genomen tegen de misdragingen, zoals een schriftelijke waarschuwing, schorsing of ontslag.
Wat staat er in een gedragscode?
Wat er allemaal in een gedragscode organisatie wordt vastgelegd verschilt per bedrijf en is afhankelijk van de werkzaamheden van de organisatie, de branche en wat de organisatie naar buiten wil uitstralen.
Een goede gedragscode is meer dan alleen een schriftelijke overeenkomst en is bekend bij alle medewerkers en wordt doorleefd.
Een gedragscode kent geen tegenstrijdige belangen. Alle medewerkers hebben het beste voor met de organisatie, zijn trots op de organisatie en willen dit graag uitdragen. Het gedrag dat hier wel en niet bij hoort kan dus uitstekend worden besproken binnen alle lagen van de organisatie en zal zelden tot discussie leiden.
Over het algemeen geldt dat in een gedragscode de normen, waarden en regels van de organisatie staan beschreven, welke vervolgens zijn vertaald naar gedragingen die als wenselijk en als onwenselijk worden geacht.
Bij De Vertrouwensdienst gebruiken we de onderstaande checklist die we langslopen met de organisatie om vast te stellen welke gedragsregels zij hier voor willen opstellen.
